Tỉnh Tuyên Quang đang thực hiện Dự án tu bổ, chống xuống cấp Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia đình Tân Trào, đình Hồng Thái, đình Thanh La, với tổng vốn đầu tư hơn 4,77 tỷ đồng, sẽ hoàn thành vào cuối năm nay.
Dự án do Ban quản lý Khu du lịch lịch sử, văn hóa và sinh thái Tân Trào làm chủ đầu tư; đơn vị thi công là Công ty cổ phần Tập đoàn đầu tư và xây dựng A.V.I.E.W (Hà Nội).
Theo đó, đình Tân Trào (ảnh bên) sẽ thay thế các hoành bằng gỗ bị hư hỏng theo đúng chủng loại, thiết kế cũ; sửa chữa một trụ đỡ thượng cung đã bị hư hỏng phần đầu trụ; thay mới toàn bộ dui, mè bằng tre đúng thiết kế cũ; thay mới toàn bộ lá cọ mới, phủ một lớp mỏng lá cọ cũ lên trên mái lợp lá mới; xử lý chống mối cho toàn bộ công trình; toàn bộ các kết cấu gỗ, dui, mè phải được xử lý chống mối, mọt trước khi lắp đặt, sử dụng…
Đình Hồng Thái sẽ hạ giải toàn bộ đình, nền móng công trình được giữ nguyên như hiện trạng, tránh làm hư hỏng, bong tróc lớp nền hiện trạng; thay thế các cột bị hư hỏng, không còn khả năng phục hồi; thay thế 40% hoành bằng gỗ, toàn bộ dui, mè bằng che, lợp lại toàn bộ mái bằng lá cọ…
Với đình Thanh La sẽ giữ nguyên hiện trạng toàn bộ đình; tháo dỡ, thay thế những tấm sàn đã bị hư hỏng bằng gỗ đúng chủng loại thiết kế cũ; xây dựng lại đoạn tường rào bị sạt lở bằng đá hộc, sửa lại đoạn tường rào bị hỏng và xây dựng mới bệ cột cờ trong khuân viên đình…
Trước khi thực hiện Dự án tu bổ, chống xuống cấp di tích lịch sử văn hóa Quốc gia đình Tân Trào, đình Hồng Thái, đình Thanh La, ngày 28/9/2011, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Tuyên Quang đã có Công văn số 565/VHTTDL-DSVH gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị thỏa thuận Dự án tu bổ, chống xuống cấp di tích lịch sử văn hóa Quốc gia đình Tân Trào, đình Hồng Thái, đình Thanh La.
Ngày 3/11/2011, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có Văn bản số 3733/BVHTTDL-DSVH về việc thỏa thuận Báo cáo kinh tế kỹ thuật tu bổ, chống xuống cấp đình Tân Trào, đình Hồng Thái, đình Thanh La, tỉnh Tuyên Quang.
Đình Tân Trào thuộc thôn Tân Lập, xã Tân Trào, huyện Sơn Dương (Tuyên Quang) được xây dựng năm 1853, với lối kiến trúc theo kiểu nhà sàn miền núi. Tại đây, ngày 16 và 17/8/1945, Quốc dân đại hội đã họp thông qua lệnh Tổng khởi nghĩa giành chính quyền cách mạng trong cả nước, thông qua 10 chính sách lớn của Mặt trận Việt Minh và bầu ra Ủy ban dân tộc giải phóng (tức Chính phủ lâm thời của nước Việt Nam dân chủ công hòa), quy định Quốc kỳ, Quốc ca của nước Việt Nam.
Đình Hồng Thái thuộc thôn Cả, xã Tân Trào, huyện Sơn Dương, xây dựng năm 1919. Trong cách mạng tháng Tám năm 1945, đình Hồng Thái là nơi dừng chân đầu tiên của Bác Hồ tại Tân Trào khi Người từ Pắc Bó (Cao Bằng) về Tân Trào ngày 21/5/1945. Ngoài ra, đình được chọn là điểm đón tiếp các vị đại biểu về dự Quốc dân đại hội; là trạm thường trực “An toàn khu Trung ương” đóng ở Tân Trào. Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, đình là trạm giao liên, là nơi huấn luyện quân sự của an toàn khu.
Đình Thanh La thuộc thôn Mới, xã Minh Thanh, huyện Sơn Dương. Đình được xây dựng cuối thể kỷ XIX và đã trải qua nhiều lần tu sửa. Đình Thanh La là nơi thành lập Ủy ban lâm thời Châu Tự Do vào ngày 16/3/1945 (Ủy ban cách mạng cấp châu đầu tiên trong cả nước). Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược đình Thanh La là nơi tổ chức hội nghị của các cơ quan Trung ương, nơi hội họp, học tập của nhân dân địa phương….
Cả ba ngôi đình trên đều có giá trị lịch, văn hóa, tín ngưỡng đặc biệt quan trọng. Tuy nhiên, trải qua thời gian, các ngôi đình trên có nhiều dấu hiệu xuống cấp, do vậy việc tu bổ, tôn tạo và chống xuống cấp ba ngôi đình trên là việc làm rất cần thiết./.
Vũ Quang Đán
