Tel Aviv – Thành phố không ngủ ở Israel

Israel được truyền thông nhắc đến như một vùng đất nguy hiểm và khắc nghiệt, nơi luôn là điểm nóng của khu vực Trung Đông với những vụ đánh bom liều chết, những trận oanh tạc, pháo kích với các nước láng giềng suốt hàng thập kỷ qua vẫn chưa có hồi kết.

Tôi đến Israel vào một ngày thượng tuần tháng 5, khi cái nóng gay gắt của vùng sa mạc ấy đã lên tới 40 độ. Ấn tượng sâu sắc đầu tiên về đất nước này đó là hệ thống an ninh vô cùng khắt khe ngay từ khi làm thủ tục check in. Hành khách cho dù là quốc tịch nào vẫn bị thẩm vấn rất kỹ, hành lý bị gỡ tung để kiểm tra, nhân viên an ninh dùng máy dò kim loại và chất nổ kiểm tra từng ngăn nhỏ của va-li, túi xách. Máy ảnh, laptop… được đưa qua máy soi để kiểm tra xem có phải là thiết bị kích nổ không. 

Những hành khách có lịch sử du lịch đến các nước đạo Hồi hay Ả Rập thì thời gian thẩm vấn kéo dài hơn. Hộ chiếu của tôi và bạn đồng hành có dấu nhập cảnh vào Malaysia và Ai Cập (là các nước theo đạo Hồi và Ả Rập) nên cuộc thẩm vấn được tiến hành rất chặt chẽ. Vì vậy, lời khuyên cho những ai đến Israel đó là nên ra sân bay trước ít nhất 3-4 tiếng. Khả năng lỡ chuyến bay là rất cao nếu chỉ đến trước 2 tiếng như thông thường. 

Từ Hà Nội đến Israel, hầu hết các chuyến bay đều mất hơn 10 tiếng bay liên tục và phải quá cảnh tại một nước thứ 3 do chưa có đường bay thẳng từ Việt Nam đến Israel. Tuy nhiên, có một điều mà sau chuyến bay tôi mới biết, đó là trước khi hạ cánh, các chuyến bay quốc tế đến Israel đều phải mất thêm một vài giờ bay trên không. Họ làm như vậy để bay vòng, tránh đi qua không phận các nước hồi giáo như Ả Rập, Iran vì những nước này không công nhận sự tồn tại của nhà nước Israel.

Khi nhập cảnh, hành khách được đóng dấu nhập cảnh vào một phiếu rời chứ không đóng vào hộ chiếu như thông thường. Họ làm thế để tránh các nước hồi giáo như Ả Rập và Iran biết bạn từng đến Israel; nếu biết họ sẽ thẩm vấn và gây phiền phức cho bạn khi vào các nước này. 

Từ trên cao nhìn xuống, Israel như một ốc đảo giữa sa mạc rộng lớn và khô cằn. Ba hướng Bắc, Đông, Nam của đất nước Do thái này tiếp giáp với các nước Hồi giáo: Libăng, Syria, Jordan, Ai Cập. Trong khi đó, phía Tây Israel lại là Địa Trung Hải với cát vàng, biển xanh. Israel là thế, vừa thanh bình, xinh đẹp, vừa đầy rẫy những xung đột tôn giáo và nguy hiểm. Chẳng thế mà người Israel lại ví mình như cây xương rồng giữa sa mạc cằn cỗi, bề ngoài thì xù xì, gai góc, nhưng bên trong lại quật cường và đầy sức sống.

Israel không lớn lắm, dân số chỉ có hơn 7 triệu người trong đó hơn 80% là người Do thái. Theo quan niệm, dòng máu Do thái được duy trì và giữ gìn qua người mẹ. Nếu phụ nữ lấy chồng ngoại đạo thì con của họ mặc nhiên được công nhận là người Do thái.

Do sống trong môi trường chiến tranh có thể xảy ra bất kỳ lúc nào và ở đâu nên người dân luôn được trang bị những kiến thức để bảo đảm mạng sống của mình. Vài kinh nghiệm sinh tồn quý báu ấy có thể kể đến như: khi nghe báo động, người dân cần trú hoặc đứng tại cầu thang ở tầng trung của tòa nhà, nơi dễ thoát hiểm và ít gây tổn vong nhất; khi sử dụng phương tiện công cộng như xe buýt, tàu điện hay đi siêu thị thì nên đề phòng những đối tượng đánh bom cảm tử. Tuy nguy hiểm luôn cận kề, nhưng những cây xương rồng chốn sa mạc ấy vẫn ngẩng cao đầu, ngạo nghễ dưới sự khắc nghiệt của cuộc sống. Phẩm chất đáng quý ấy không phải dân tộc nào cũng có. 

Điểm dừng chân đầu tiên của tôi là thành phố Tel Aviv trẻ trung, hiện đại và náo nhiệt bậc nhất Trung Đông với nhiều khu vui chơi, mua sắm. Tel Aviv cũng là trung tâm công nghiệp kỹ thuật cao, được coi là thung lũng Silicon thứ 2 sau Santa Clara ở Mỹ. Nằm trong 10 thành phố có bãi biển đẹp nhất thế giới, du khách chắc chắn không thể bỏ qua những bãi biển nước trong xanh rất đặc trưng của Địa Trung Hải nơi đây. Những bãi biển nổi tiếng của Tel Aviv có thể kể đến như Gordon-Frishman, Hof Hatzuk, Metzitzim hay Atzmout. 

Nơi đây còn được mệnh danh là thành phố không bao giờ ngủ với nhịp sống sầm uất, nhộn nhịp và vui tươi. Có một điểm cần lưu ý về nhịp sống của người Israel đó là ngày nghỉ cuối tuần bắt đầu từ khi mặt trời lặn ngày thứ Sáu đến khi mặt trời lặn ngày thứ Bảy (thứ Bảy là ngày cầu nguyện của người Do thái). Chủ nhật công sở, trường học quay lại lịch làm việc bình thường.

Người dân nơi đây rất thân thiện và hiếu khách. Họ sẵn sàng dừng lại chỉ đường với sự nhiệt tình và thân thiện đến ngỡ ngàng. Tôi chợt thấy đây đâu phải là đất nước đầy hiểm nguy, nơi mà người người phải luôn cảnh giác và nơm nớp lo sợ. Dưới bầu trời Địa Trung Hải xanh thẳm ấy, tôi thấy thật an toàn và bình yên.  

Tôi rất hào hứng khi biết có hơn 30 gia đình người Việt Nam định cư tại Tel Aviv. Đây là thành phố duy nhất tại Israel có người Việt sinh sống. Phần lớn số người này là dân Bắc sang Israel từ những năm 70 dưới dạng thuyền nhân và được chính quyền Israel cho phép cư trú tại đây (do trong quá trình lênh đênh trên biển, không một quốc gia nào chấp nhận cho số người này cứ trú). Số lượng người Việt ở Israel vẫn không gia tăng do không có thêm người Việt nhập cư, trong khi một số người cũ theo gia đình di cư sang các nước khác. 

Sau vài ngày ở Tel Aviv, tôi tiếp tục cuộc hành trình của mình ở miền đất tôn giáo thiêng liêng ấy. Điểm đến tiếp theo chính là thủ đô vẫn vang danh trong sử sách: Jerusalem – Miền đất của các vị Thánh. 

Rộng 48 km2, Jerusalem là thành phố lớn nhất Israel, với hơn 5.000 năm tuổi, nằm chính giữa đất nước Do thái này. Thành phố có khoảng 650.000 dân và là kinh đô của Israel. Dân Do thái ở đây chiếm khoảng 70%.

Đặt chân đến Jerusalem, trong tôi không ngừng cảm khái và suy ngẫm về cuộc thánh chiến huyền thoại, đẫm máu không biết bao nhiêu người, gây ra bao nhiêu sóng gió và thù hận giữa người Cơ đốc giáo và người Hồi giáo. Một trang sử thể hiện sự tăm tối của thời Trung cổ ấy kéo dài từ cuộc thập tự chinh thứ nhất cho tới cuộc thập tự chinh thứ 9 mà mục đích chỉ để chiếm lấy vùng đất Thánh. 

Qua nhiều thế kỷ, nơi đây vẫn là điểm tranh chấp và là thánh địa hành hương của hàng triệu tín đồ Cơ đốc giáo, Hồi giáo và Do thái giáo. Cả người Do thái lẫn người Palestine đều tuyên bố Jerusalem là thủ đô của mình. Từ Nam chí Bắc, họ sống riêng rẽ, tránh né nhau, nhưng tại Jerusalem, cả 2 khối người này lại sinh hoạt với nhau trong hòa bình. Nhưng trong cuộc tranh chấp gay cấn hiện nay giữa người Palestine và dân Do thái, cả 2 đều tranh đấu cho đến cùng để trở thành chủ nhân của Jerusalem. 

Ngọc Lâm / ảnh: Wikipedia