Ngày 13/7, Sở Xây dựng TP Đà Nẵng đã trao giải Nhất cho Công ty studioMilou Singapore về phương án thiết kế kiến trúc công trình Bảo tàng Đà Nẵng vốn được cải tạo từ một trụ sở làm việc. Ashui.com giới thiệu tới bạn đọc nội dung phương án thiết kế này.
Chiến lược thiết kế
Chiến lược kiến trúc cũ và mới – Sự tái sử dụng phù hợp của tòa nhà Hội đồng Nhân dân
Tòa nhà Hội đồng Nhân dân đã được chính quyền Pháp xây dựng như là một trong những tòa nhà hành chính của thành phố Đà Nẵng. Công trình được chính quyền Việt Nam sử dụng làm Tòa nhà Hội đồng nhân dân. Đó là một ví dụ rất hay về lối kiến trúc bề thế và hào phóng của đầu thế kỷ 20 và nó đã được chính quyền Việt Nam bảo quản tốt.
Dự án bảo tàng thành phố Đà Nẵng sẽ là một ví dụ rất thành công của một bảo tàng đương đại cấp thành phố, đồng thời là một ví dụ điển hình về việc tái sử dụng một cách hợp lý tòa nhà hiện có. Phương án thiết kế của chúng tôi cố gắng bổ sung một phần riêng biệt cho tòa nhà lịch sử hiện tại, nhưng vẫn sẽ tôn trọng các điều kiện bảo tồn nghiêm ngặt nhất bởi thiết kế này không xâm phạm, có thể tháo rời, và rất mạch lạc.
Tòa nhà lịch sử hiện tại sẽ được khôi phục cẩn trọng, sẽ có một cánh nhà mới được tạo ra, bao quanh khoảng sân yên bình với cảnh quan tươi mới. Phần cánh nhà mới này tạo thành một vòng lưu thông trong bảo tạng, một tuyến đi đơn giản cho du khách, xuất phát từ quầy lễ tân và kết thúc tại quầy hàng lưu niệm và quán cà phê. Phần cánh nhà mới này được thiết kế với một mái hiên với ngôn ngữ kiến trúc hiện đại và mở thông suốt ra các phía của thành phố, cho phép luồng du khách có thể đi từ phía Quảng trường mới trước tòa Hội trường HĐND đến thư viện nằm dọc sông. Điều này có nghĩa là Bảo Tàng mới sẽ củng cố thêm cho sơ đồ tuyến đi bộ của thành phố và tạo thêm một điểm đến hấp dẫn tại phía Quảng Trường này.
Về mặt kiến trúc, thiết kế của phần cánh nhà mới này phản ánh rõ cách tiếp cận hiện đại của kiến trúc và không cố gắng bắt chước theo cấu trúc lịch sử hiện có của tòa nhà. Nó được thiết kế như một phần sân thông suốt với hệ cột và hệ lam mỏng tạo ra một lớp màng lọc và giúp phía không gian bên trong của bảo tàng có một ánh sáng dụi nhẹ. Nó sẽ là điểm đến hấp dẫn cho khu vực phố đi bộ mới của trung tâm Đà Nẵng.
Bảng vật liệu và màu sắc của dự án rất đơn giản và mạch lạc. Phía sau mặt tiền của tòa nhà lịch sử, lớp vỏ bọc sẽ được phục chế lại như nguyên mẫu của tòa nhà. Phần cánh nhà mới sẽ mang đến một gam màu gỗ ghi ấm cho cảnh quan chung, gợi nhớ lại màu sắc của mây tre và các thiết kế tinh tế của đồ gỗ và đan dệt. Vật liệu sử dụng cho phần cánh nhà mới là; bê tông tự nhiên bán khuôn gỗ sơn màu cho phần cột và kết cấu, bê tông sợi thủy tình màu cho hệ lam, kim loại, kính, đá và gỗ địa phương cho mặt tiền và nội thất. Các phối cảnh của dự án phản ánh khá đầy đủ chiến thuật màu sắc và vật liệu theo ý đồ thiết kế.
Chiến lược trưng bày cũ và mới – Việc tái sử dụng phù hợp những bộ trưng bày hiện có
Bảo tàng cũ và mới của thành phố Đà Nẵng đã phát triển một mô hình bảo tàng thành công, pha trộn giữa hiện vật trưng bày triển lãm, hệ thống công nghệ đa phương tiện, công nghệ dựa trên internet và các chương trình với mục đích tiếp cận dễ dàng cộng đồng trẻ em, cộng đồng trường học.
Bảo tàng mới trên đường Bạch Đằng là một dịp để tối ưu hóa mô hình này và kết nối bảo tàng với khu vực lớn dành cho người đi bộ dọc theo sông Hàn. Trong dự án mới này, bảo tàng sẽ là nơi phát triển các tiện ích đa phương tiện, tương tác tốt, dựa trên nền tảng công nghệ 4.0 để tạo ra một trải nghiệm trọn vẹn, làm cho khách tham quan có thể chìm trong các khoảnh khắc lịch sử thông qua hình ảnh 3 chiều, hiện vật, và các video được trình chiếu.
Trong dự án này sẽ có hai phần riêng biệt được đưa đến cho khách tham quan; phần thuộc tòa nhà hiện có, và phần cánh nhà mới đằng sau tòa nhà. Tòa nhà hiện trạng sẽ bao gồm các không gian trưng bày theo cách truyền thống trong một mối trường ánh sáng yếu (100lux), pha trộn giữa ánh sáng tự nhiên và nhân tạo để hiển thị được các hiện vật trong điều kiện bảo tồn tốt nhất với mức độ can thiệp thấp nhất của hệ thống nghe nhìn (màn hình tương tác nhỏ, dung hệ thống thiết bị cá nhân,vv…). Phần cánh nhà mới sẽ cho phép tạo ra một môi trường triển lãm hoàn toàn mới với toàn bộ hệ thống chiếu sáng là nhân tạo, với ít hiện vật và một môi trường ngập tràn công nghệ nghe nhìn mới.
Tuyến tham quan của khách sẽ đi qua phần cánh nhà mới trước, nơi sẽ mô phòng 6 thời kỳ của thành phố Đà Nẵng, mỗi chương dài khoảng 5 phút, khách tham quan hoàn toàn sẽ đắm mình trong các màn trình chiếu và di chuyển tự do để có thể tương tác với những điểm nhấn chính của triển lãm. Sau 30 phút tại phần cánh nhà mới, Khách sẽ được dẫn đến không gian bảo tàng của tòa nhà lịch sử để khám phá theo lựa chọn và nhịp của mỗi người.
Chính vì vậy, đặc trưng cũ và mới của dự án không chỉ được phả ánh qua kiến trúc mà còn qua cả nội dung triển lãm với không gian trưng bày truyền thống trong tòa nhà hiện có, và không gian triển lãm công nghệ hơn trong phần cánh nhà mới.
Cách tổ chức không gian của bảo tàng
Bảo tàng như một điểm đến thu hút công chúng Đà Nẵng
Dự án Bảo Tàng mới này sẽ không chỉ là điểm đến của những người yêu thích Bảo Tàng, mà còn là một không gian cộng đồng cho toàn thành phố. Các không gian công cộng, bao gồm quán cafe, sảnh bảo tàng, các quầy hàng, sân khấu ngoài trời, sân vườn, sẽ có thể được tiếp cận từ mọi phía của thành phố, tại bất kỳ thời điểm nào, và sẽ phải là một điểm thu hút, bất kể chương trình và chức năng của bảo tàng. Phần không gian công cộng có lối tiếp cận từ mặt đứng phía sông. Sẽ có 3 lối vào có thể được sử dụng vào bất cứ lúc nào trong phần cánh nhà mới. Thiết kế này giúp không gian cà phê nhân đôi thể tích, để quán đóng vai trò chính trong việc thu hút khách tại trung tâm mới của thành phố.
Tuyến du khách như một chu kỳ quay về lại quầy lễ tân, quầy hang và quán cà phê
Phần không gian công cộng là một không gian mở cho cộng đồng, bao gồm không gian sảnh thông 3 tầng, nơi quản lý lối vào của các khu triển lãm (các triển lãm dài hạn và ngắn hạn). Phần này là phần không gian “triển lãm” có tuyến tham quan theo vòng, dẫn người xem quay lại không gian xuất phát là sảnh chính, khu cà phê và quầy hang lưu niệm. Chính vì vậy các nhân viên của bảo tàng sẽ có thể kiểm soát tối đa luồng người đi vào và đi ra khu không gian “triển lãm”. Khách tham quan phân triển lãm dài hạn sẽ vào thẳng từ phần sảnh đến tầng 3 bằng thang cuốn. Tầng 3, cùng với phần cánh nhà mới, sẽ dành cho không gian trưng bày dài hạn, và tầng hai sẽ là phần trưng bày dài hạn chuyên sâu hơn của các chủ đề chính của bảo tàng.
Không gian dành cho triển lãm ngắn hạn
Phần không gian triển lãm ngắn hạn được thiết kế rất phù hợp với trần cao 5.5m, nằm ở tầng trệt phía sau bảo tàng, mặt đường Trần Phú. Nó sẽ thuộc phần không gian “triển lãm” và sẽ được hoàn toàn kiểm soát bởi phía sảnh chính. Không gian này có lỗi tiếp cận kỹ thuật trực tiếp từ phía đường nhằm dễ dàng thay đổi bộ trưng bày.
Không gian phụ trợ và các tuyến kỹ thuật phụ trợ trong Bảo tàng
Không gian kỹ thuật của bảo tàng sẽ chủ yếu nằm ở tầng hầm của bảo tàng, tiếp cận thông qua đoạn dốc từ đường Trần Phú. Các không gian kỹ thuật này bao gồm khu phụ trợ cho các phòng kỹ thuật vận hành và khu cho phần các phòng kỹ thuật hậu trường của bảo tàng. Phân kỹ thuật của khu “triển lãm” (khu giao hang, lưu trữ, nhà xưởng,…) sẽ được kết nối vưới tầng 1, 2 và 3 bởi một thang hàng.
Các không gian tổ chức theo chương trình của Bảo tàng
Bảo tàng thành phố Đà Nẵng sẽ có một khu tiện ích lớn tại tầng trệt tòa nhà 42 Bạch Đằng. Những không gian này sẽ nhìn thẳng ra sông và có thể tiếp cẩn trực tiếp từ cổng lịch sử phía đường Bạch Đằng. Không gian đa chức năng này sẽ là nguồn tài nguyên tuyệt vời cho bảo tàng và sẽ tạo cho thành phố Đà Nẵng một không gian dễ tiếp cận nhất và biểu tượng nhất (Hội thảo, biểu diễn, các chương trình giáo dục cho trường học,…) Cần lưu ý rằng nhà Hội trường ở phía bắc của khu đất sẽ vẫn được giữ và cải tạo lại để cung cấp đủ cho sức chứa và tính linh hoạt cần thiết cho hoạt động của một bảo tàng.
Không gian hành chính
Sau giai đoạn đầu tiên của công trình, các không gian hành chính cho khu trưng bày, sẽ ở cánh phía nam của tòa nhà lịch sử ở hai tầng. Sau giai đoạn thứ hai của công trình, bộ phận hành chính có thể chuyển đến Tòa nhà 44 Bạch Đằng hiện có, trong khi cánh phía nam của tòa nhà lịch sử có thể được chuyển lại làm không gian triển lãm.
Các vấn đề bảo tồn
Cần lưu ý rằng nhiều hiện vật được trình bày trong Bảo tàng là tài liệu giấy, đồ dệt may và các hiện vật tổng hợp, việc này đặt ra vấn đề bảo tồn theo thời gian. Những vấn đề này nên được giải quyết từ bây giờ. Thiết kế của chúng tôi đề xuất rằng tất cả các không gian “triển lãm” và “không triển lãm cho công chúng” được kiểm soát ánh sáng (dưới 150 Lux) và kiểm soát khí hậu nhiệt đới (23 độ C với độ ẩm 65%).
