Công nghệ sạch đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình sự chuyển đổi của ngành năng lượng và hỗ trợ quá trình khử cacbon trong tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế…
Theo Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), công nghệ sạch đề cập đến các công nghệ, sản phẩm và dịch vụ được thiết kế để bảo vệ môi trường. Các xu hướng bền vững hàng đầu bao gồm sử dụng năng lượng sạch hoặc các phương án tái tạo, sử dụng hiệu quả các nguồn năng lượng, nông nghiệp và giao thông bền vững, tái chế và các biện pháp quản lý chất thải hiệu quả.
Lĩnh vực công nghệ sạch phải đối mặt với những thách thức trong việc áp dụng, thiếu khả năng tiếp cận vốn, sự thiếu kinh nghiệm trong ngành, cộng đồng và hệ thống hỗ trợ không đầy đủ cũng như rất ít doanh nhân hoặc công ty khởi nghiệp đưa ra các giải pháp bền vững. Chi phí nghiên cứu và phát triển (R&D) và triển khai còn cao.
Về mặt tích cực, các giải pháp đổi mới thân thiện với môi trường giúp tiết kiệm năng lượng, chống hiện tượng nóng lên toàn cầu, giảm ô nhiễm và chất thải, đồng thời giảm thiểu ô nhiễm đất, nước, nhựa và không khí. Hơn nữa, công nghệ xanh tạo việc làm cho công nhân, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và cung cấp sản xuất năng lượng bền vững. Ngành này đã trải qua nhiều tiến bộ trong sản xuất thực phẩm, hệ thống quang điện mặt trời, quản lý chất thải, sản xuất năng lượng, hậu cần, nông nghiệp, v.v.
Trên toàn cầu, khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (APAC) là khu vực phát thải khí cacbonic lớn nhất, góp phần to lớn vào sự nóng lên toàn cầu. Việc giữ CO2 trong khí quyển đang gây ra các tác động có hại khác đến môi trường, chẳng hạn như làm tan băng, dẫn đến mực nước biển dâng cao. Các dự báo cho thấy hơn 15 triệu người ở các thành phố lớn như Bangkok và Jakarta sẽ bị ảnh hưởng bởi các thảm họa sinh học, khí tượng thủy văn và thiên tai như lũ lụt và hạn hán.
Lưới điện siêu nhỏ
Với sự tiến bộ trong công nghệ pin và hệ thống năng lượng mặt trời, lưới điện siêu nhỏ từ chỉ đơn thuần là lắp đặt thay thế trên lưới điện trở thành nhà cung cấp điện độc lập. Ban đầu được thiết kế để sử dụng trong các thảm họa thiên nhiên hoặc mất điện, lưới điện siêu nhỏ hiện có thể được sử dụng như những giải pháp thay thế bền vững để cung cấp năng lượng trong gia đình và trường học.
Khi được sử dụng hiệu quả, lưới điện siêu nhỏ có thể tăng hiệu quả sử dụng năng lượng lên tới 60%. Lưới điện siêu nhỏ có thể giúp các ngành công nghiệp giảm sự phụ thuộc vào lưới điện và cung cấp kết nối cho các nguồn năng lượng tái tạo trong nhà máy, giúp giảm lượng khí thải carbon.
Giảm thải carbon trong lĩnh vực Xây dựng
Ngành Xây dựng sử dụng nhiều vật liệu có thể gây hại cho môi trường, ví dụ như gây ô nhiễm không khí và lãng phí nhiều, với nhiều nguyên liệu thô hoặc hỗn hợp được đổ vào thùng rác và bãi chôn lấp. Giảm thải carbon trong xây dựng liên quan đến việc sử dụng nguyên liệu thô và quy trình bền vững để giảm tác động môi trường của tòa nhà.
Quy trình xây dựng này bao gồm sử dụng các giải pháp thay thế bê tông, thạch cao bằng các chất liệu có thể phân hủy sinh học như trấu, nội thất và sàn bằng tre, tường làm từ thực vật và vật liệu cách nhiệt có thể phân hủy sinh. Hơn nữa, các giải pháp bổ sung như cửa sổ thông minh có thể giúp tiết kiệm năng lượng cho ngôi nhà bằng cách tạo ra luồng không khí êm dịu để làm mát thay vì bật quạt.
Thu hồi, sử dụng và lưu trữ carbon
Với nhiều khoản đầu tư hơn vào việc giảm thiểu khí thải nhà kính, các chuyên gia đã phát triển một kỹ thuật cải tiến để thu giữ và lưu trữ carbon. Thu hồi, sử dụng và lưu trữ carbon (CCUS) đảm bảo rằng lượng khí thải CO2 từ các cơ sở công nghiệp, sản xuất và nhà máy điện được thu giữ và tái chế thành các sản phẩm có giá trị như nhựa gốc carbon. CO2 có thể được lưu trữ dưới lòng đất để ngăn không đi vào khí quyển hoặc các công nghệ CCUS như hệ thống quang hợp nhân tạo có thể hấp thụ khí này.
Đối với những khu vực gặp khó khăn trong việc đưa điện vào, công nghệ CCUS sẽ khử carbon cho những khu vực đó bằng cách sử dụng thiết bị như hệ thống thu khí trực tiếp. Các công ty khác cung cấp các sản phẩm cải tiến cho phép khách hàng của họ thu hồi carbon trong khi tiếp cận các lựa chọn tín dụng carbon.
Tự động hóa bền vững
Nhiều ngành công nghiệp đang trở nên hiệu quả và hiệu quả hơn nhờ tự động hóa. Sự ra đời của trí tuệ nhân tạo (AI) đang đóng một vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực bằng cách quản lý các nhiệm vụ lặp đi lặp lại và các chức năng được lập trình sẵn khác. Tuy nhiên, tự động hóa cũng có thể tác động đến tính bền vững bằng cách kiểm soát các thiết bị như máy điều nhiệt thông minh, tối ưu hóa cài đặt sản phẩm để có được lựa chọn hiệu quả nhất và giảm lãng phí năng lượng bằng cách tắt các thiết bị không sử dụng.
Tự động hóa hoạt động hiệu quả trong các nhà máy với việc cấy cảm biến ở những vị trí quan trọng. Các cảm biến sẽ thu thập dữ liệu và gửi đến phần mềm có thể diễn giải dữ liệu đó và cung cấp những hiểu biết sâu sắc có thể áp dụng được. Bằng cách có sẵn những dữ liệu đó, các ngành công nghiệp có thể thiết lập các ưu tiên của mình và cho phép máy móc thực hiện các chức năng vào những thời điểm thích hợp và giảm lãng phí năng lượng.
Nhu cầu năng lượng cao của Đông Nam Á cho thấy khu vực cần phải tăng cường sản xuất năng lượng tái tạo và tập trung xây dựng hệ sinh thái công nghệ sạch đảm bảo môi trường sống lành mạnh cho người dân. Các xu hướng bền vững hàng đầu được liệt kê ở trên là ví dụ về nỗ lực toàn cầu hơn nhằm giảm thiểu tác hại của biến đổi khí hậu và hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Chính quyền khu vực có thể hợp tác cùng nhau để tăng cường mạng lưới cung cấp điện và đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng bền vững. Họ cũng nên tìm kiếm sự hợp tác từ tất cả các doanh nghiệp và các bên liên quan, đồng thời giáo dục công chúng áp dụng các lựa chọn thân thiện với môi trường hơn.
Nguyễn Hà
(VnEconomy)
