Trước những thách thức gia tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường do lượng rác thải đô thị ngày càng tăng, Hải Phòng đã áp dụng giải pháp bền vững “tiết giảm, tái sử dụng, phân loại và tái chế rác thải” để đô thị luôn sáng – xanh – sạch – đẹp.
Hải Phòng là thành phố cảng quan trọng, trung tâm công nghiệp, cảng biển lớn nhất phía Bắc Việt Nam, đồng thời cũng là trung tâm kinh tế, văn hóa, y tế, giáo dục, khoa học, thương mại và công nghệ của vùng duyên hải Bắc Bộ.
Những năm vừa qua, cùng với kinh tế cả nước, kinh tế Hải Phòng đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Việc đầu tư hạ tầng, công nghiệp gia tăng, các khu đô thị được đầu tư mở rộng, nhu cầu sinh hoạt của người dân ngày càng tăng kéo theo đó là vấn đề rác thải đô thị gia tăng cả về khối lượng và thành phần, đặc biệt thành phần rác thải nhựa, rác thải có khả năng tái sử dụng. Việc tìm kiếm giải pháp, công nghệ thu gom, vận chuyển, phân loại và xử lý phù hợp với Việt Nam nói chung và TP. Hải Phòng nói riêng đáp ứng được các yêu cầu về bảo vệ môi trường, tái tạo tài nguyên, phát triển đô thị sạch, đẹp và bền vững là yêu cầu cấp thiết.
Càng cấp thiết hơn khi ngày 05/6/2019 tại Hội thảo “Rác thải nhựa – Khu vực công tư cùng giải quyết thách thức“, tổ chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc (FAO) đã đưa ra con số 1,8 triệu tấn là lượng nhựa được thải ra ở Việt Nam mỗi năm, rất nhiều trong số đó đã gây ô nhiễm rác thải nhựa ở biển. Trong khi Hải Phòng lại là thành phố biển.
Thực hiện kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ về việc cả nước chung tay hành động giải quyết vấn đề rác thải nhựa, Thành ủy, UBND TP. Hải Phòng chỉ đạo và cụ thể hóa thành các hành động nhằm giảm thiểu, tái sử dụng và tái chế rác thải nhựa.
Rác được thu gom và vận chuyển bằng phương tiện chuyên dụng, đảm bảo vệ sinh môi trường.
Ông Lê Ngọc Biên – Chủ tịch HĐQT Cty TNHH MTV Môi trường đô thị Hải Phòng cho biết: Là đơn vị thực hiện nhiệm vụ đảm bảo vệ sinh môi trường cho phần lớn khu vực đô thị của TP. Hải Phòng, Cty TNHH MTV Môi trường đô thị Hải Phòng luôn ý thức việc xử lý rác. Việc chôn lấp hoặc đốt rác chỉ là giải pháp cuối cùng, việc thực hiện vòng tuần hoàn rác bao gồm tiết giảm, tái sử dụng, phân loại và tái chế mới là các giải pháp bền vững. Vì vậy mà Cty đã triển khai giải pháp “tiết giảm, tái sử dụng, phân loại và tái chế rác thải” từ rất sớm.
Từ năm 2016, được sự quan tâm của TP. Hải Phòng trong khuôn khổ chương trình quy hoạch thúc đẩy tăng trưởng xanh giữa 2 thành phố là Hải Phòng và Kitakyushu, Cty đã phối hợp cùng các chuyên gia thuộc TP. Kitakyushu (Nhật Bản) triển khai thực hiện chương trình tuyên truyền và thực hiện phân loại rác tại nguồn. Với chiến lược quản lý rác thải tuần hoàn đảm bảo ngày hôm nay tốt hơn ngày hôm qua nhằm tiết giảm tối đa lượng rác chôn lấp, tăng cường tái tạo tài nguyên, Cty đã xây dựng kế hoạch quản lý dài hạn, triển khai từng giai đoạn.
Phân loại rác được thực hiện ngay tại đầu nguồn như tại các chợ, nhà hàng, khách sạn, khu dân cư.
Bắt đầu bằng việc phân loại rác hữu cơ tại các vùng hữu cơ cao, có khả năng tích cực phối hợp như chợ, nhà hàng, khách sạn, Cty kết hợp việc tuyên truyền với thực hiện nhằm dần mở rộng về số lượng đơn vị tham gia, khối lượng rác được phân loại. Việc tuyên truyền được thực hiện ngay với người lao động trong Cty, sau đó là các ban quản lý chợ, nhà hàng, khách sạn rồi mới tới người dân đã tạo hiệu ứng lan tỏa. Việc thực hiện có được ngay những kết quả tốt tạo động lực cho Cty tiếp tục triển khai mạnh mẽ hơn các hoạt động phân loại rác.
Rác nhựa, nilon, kim loại, gỗ được phân loại để sử dụng tái chế.
Từ năm 2017 đến đầu năm 2019, tiếp nối kết quả đạt được, Cty tiếp tục triển khai và thực hiện triệt để việc phân loại rác công kềnh: Bàn ghế, giường tủ, rác kích thước lớn… mở rộng việc phân loại rác hữu cơ sang các khu vực dân cư cũng với tiêu chí “nơi nào hưởng ứng mình làm trước, nơi nào chưa hưởng ứng tiếp tục tuyên truyền”. Đồng thời, Cty bắt đầu triển khai tuyên truyền và phân loại thêm rác nhựa, nilon.
Rác được xử lý và tái chế tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Tràng Cát.
Ngày 01/7/2019, UBND TP. Hải Phòng có Văn bản số 3873/UBND-MT về việc chung tay hành động giải quyết vấn đề rác thải nhựa theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Nhận thấy các chiến lược quản lý rác thải của Cty là đúng với chính sách của Chính phủ, chỉ đạo của thành phố, Cty tích cực đẩy mạnh công tác phân loại rác thải hữu cơ, rác nhựa nilon, rác cồng kềnh, đến nay lượng rác được phân loại tại nguồn, tại cơ sở xử lý có kết quả tốt, rác hữu cơ thu hồi được xử lý thành mùn vi sinh, rác nhựa, nilon, kim loại, gỗ được sử dụng tái chế.
Rác hữu cơ được xử lý thành mùn vi sinh.
Trong quá trình thực hiện, Cty liên tục hoàn thiện các chính sách như giao chỉ tiêu cụ thể về công tác phân loại cho từng đơn vị, xí nghiệp; xây dựng chế độ động viên, khen thưởng kịp thời đối với người lao động; khuyến khích đóng góp sáng kiến sáng tạo; phân tích so sánh số liệu qua từng giai đoạn, phối hợp với chuyên gia Nhật Bản, Đài truyền hình Hải Phòng, một số cơ quan báo chí tổ chức các chương trình đào tạo cho người lao động trong Cty và tuyên truyền cho người dân tại các khu phố, học sinh tại các trường học, các chợ, nhà hàng…
Việc có một kế hoạch tổng thể, liên tục xây dựng các kế hoạch và mục tiêu cụ thể trong kỳ hạn, thực hiện, tổng kết đánh giá, tiếp tục cải tiến kế hoạch và đặt mục tiêu cao hơn; Kết hợp với cách làm thực tế giữa người công nhân môi trường với người dân dưới sự hướng dẫn của chuyên gia Nhật Bản đã giúp hoạt động phân loại rác tại Hải Phòng ngày càng tốt hơn.
Tại Hải Phòng các chợ và nhà hàng lớn tại khu vực nội thành đều đã được phân loại rác, các khu dân cư dần hình thành thói quen phân loại rác, rác hữu cơ, vô cơ, rác nhựa. Rác phân loại được vận chuyển bằng phương tiện riêng biệt, xử lý và tái chế tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Tràng Cát.
Trong thời gian tới, Cty tiếp tục nỗ lực không ngừng trong việc thực hiện phân loại rác đầu nguồn, đặc biệt quan tâm vấn đề rác nhựa, nilon; học tập với các đơn vị môi trường trong hiệp hội, trong cả nước, tăng cường công tác hợp tác quốc tế; mở rộng công tác tuyên truyền, cải tiến phương án phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý.
Với những nỗ lực của Cty TNHH MTV môi trường đô thị Hải Phòng, đô thị Hải Phòng luôn sáng – xanh – sạch – đẹp trong mắt người Hải Phòng và du khách quốc tế. Tuy nhiên, để hoạt động quản lý và xử lý rác thải đạt hiệu quả cao hơn nữa rất cần sự hợp tác, chung tay của toàn thể xã hội. Do vậy, Cty mong tiếp tục có những chính sách quản lý rác thải tổng thể từ Chính phủ, các chỉ đạo cụ thể của thành phố, công tác phối hợp tuyên truyền của cơ quan ngôn luận, chính quyền địa phương, sự chung tay của người dân trong việc cùng nhau thay đổi nhận thức, thói quen phân loại rác, xả rác theo quy định. Hãy cùng nhau thay đổi thói quen sử dụng các sản phẩm từ nhựa, sản phẩm nhựa dùng một lần, túi nilon… bằng cách hạn chế sử dụng hoặc sử dụng các sản phẩm thay thế khác như túi sinh học tự phân hủy, các sản phẩm sử dụng nhiều lần.
Ngoài ra, các hoạt động hội thảo về công tác quản lý rác thải cũng góp phần nâng cao nhận thức, học tập và trao đổi kinh nghiệm nhằm tìm ra các giải pháp tốt hơn nữa cho môi trường chung cũng cần được nhân rộng.
Mỹ Hạnh
(Báo Xây dựng)
