Tình trạng cạn kiệt tiền mặt của Italian-Thai Development (ITD), công ty xây dựng lớn nhất Thái Lan, thổi bùng mối lo ngại của nhà đầu tư và các cơ quan quản lý. ITD đang có tổng nợ 3 tỉ đô la Mỹ và không còn tiền để thanh toán cho một số nhà thầu phụ. Nếu công ty sụp đổ, hiệu ứng domino sẽ rất lớn, với các chủ nợ bao gồm ngân hàng và các công ty khác có mức xếp hạng tín dụng thấp ở Thái Lan sẽ bị ảnh hưởng.
Các cơ quan quản lý Thái Lan đang giám sát chặt chẽ vấn đề tài chính của ITD, công ty xây dựng lớn nhất nước. (Ảnh: Bloomberg)
Doanh thu không đủ trang trải chi phí
Hôm 13/3, ITD xác nhận đang đàm phán vay thêm tiền ở các ngân hàng để vượt qua cuộc khủng hoảng thanh khoản khiến công ty trì hoãn thanh toán cho một số nhà thầu phụ. Công ty cho biết, doanh thu từ các dự án xây dựng không đủ để trang trải chi phí chung và một số nhân viên chưa được trả lương đầy đủ. ITD hy vọng sẽ giải quyết được vấn đề dòng tiền trong vòng 2-3 tháng.
Trong tháng này, Sở giao dịch chứng khoán Thái Lan (SET) đình chỉ giao dịch cổ phiếu của ITD do công ty trễ hạn nộp báo cáo tài chính đầy đủ của năm 2023. Cổ phiếu của ITD đã giảm một nửa giá trị kể từ mức đỉnh năm 2023 là 1,69 baht. Tính đến 30/9 năm ngoái, ITD có tổng nợ 108 tỉ baht (3 tỉ đô la Mỹ) bao gồm trái phiếu, các khoản vay ngân hàng và tín dụng thương mại.
Nhật báo Khaosod của Thái Lan cho biết, công ty sẽ đến hạn trả nợ trái phiếu 10 tỉ baht trong năm nay và năm tới. Một nguồn tin của công ty nói rằng bốn ngân hàng lớn, chủ nợ của ITD, đang kiểm soát tài chính của công ty. Họ trực tiếp chi trả lương cho nhân viên và các cung cấp của ITD khi nhận được tiền công xây dựng từ các chủ đầu tư
ITD lỗ lũy kế khoảng 6 tỉ baht (168 triệu đô la) trong giai đoạn 2020-2022 do trì hoãn các dự án ở những nơi như Ấn Độ, Đài Loan và Myanmar. Chẳng hạn, công ty đã đầu tư khoảng 7-19 tỉ baht vào dự án cảng nước sâu Dawei ở Myanmar nhưng hoạt động thi công đang bị đình trệ vì nhiều lý do gồm tình hình kinh tế và chính trị bất ổn của nước này.
Dòng tiền cạn kiệt buộc ITD tìm cách bán một đơn vị khai mỏ và kéo dài thời gian đáo hạn của một lô trái phiếu trị giá khoảng 15 tỉ baht thêm hai năm.
“Nhà đầu tư đang lo lắng về những ngân hàng đã cho ITD vay tiền cũng như mức độ cho vay của họ”, Narongsak Plodmechai, CEO của SCB Asset Management, công quản lý khoảng 36 tỉ đô tài sản, nói.
ITD ghi nhận tổng doanh thu 47 tỉ baht trong 9 tháng đầu năm 2023 và báo cáo lỗ 45 triệu baht trong quí từ tháng 7 đến tháng 9. Công ty đã đề nghị SET cho phép gia hạn nộp báo cáo tài chính đến ngày 29/3, với lý do kiểm toán viên đang xử lý và đánh giá dữ liệu mới.
Tăng cường giám sát trái phiếu rủi ro
“Chúng tôi đã thảo luận chặt chẽ với các bên liên quan về vấn đề của ITD. Nếu công ty này thực sự gặp rắc rối tài chính, tác động đến thi trường có thể sẽ lớn hơn so với các trường hợp khác”, Pornanong Budsaratragoon, Tổng thư ký Ủy ban Giao dịch và sàn chứng khoán Thái Lan (SEC), cho biết vào ngày 11/3.
Nhu cầu về trái phiếu lợi suất cao ở Thái Lan đã suy yếu sau hàng loạt vụ trễ thanh toán và bê bối tài chính doanh nghiệp trong năm qua.
SEC đang tăng cường giám sát các tổ chức phát hành trái phiếu rủi ro (có mức xếp hạng tín dụng thấp) để bảo đảm thanh toán nợ và niềm tin của nhà đầu tư. SEC có kế hoạch siết chặt các quy định về tiêu chuẩn công bố thông tin và bán trái phiếu mới. Các đề xuất chính gồm yêu cầu phân loại rõ ràng trái phiếu có rủi ro cao và tiết lộ các vi phạm giao ước tài chính.
Đầu tháng 1, TRIS Rating, hãng xếp hạng tín dụng ở Thái Lan, cảnh báo triển vọng tiêu cực đối với mức xếp hạng “BB+” của ITD sau khi công ty điều chỉnh các giao ước tài chính và kéo dài thời gian đáo hạn trái phiếu. “Việc hạ bậc xếp hạng đối với ITD có thể xảy ra nếu tình hình tài chính của công ty xấu đi đáng kể sau đợt đánh giá bổ sung của kiểm toán viên”, TRIS Rating cho biết trong một thông báo hồi tuần trước.
Các nguồn tin trong ngành xây dựng của Thái Lan ví vấn đề của ITD giống như “con rắn tự ăn đuôi mình”, tức thu nhập tạo ra chỉ để trả nợ. Nếu công ty sụp đổ, hiệu ứng domino sẽ xảy ra. Họ nhận định, giới chức trách Thái Lan có lẽ sẽ tìm cách ngăn chặn viễn cảnh này và các ngân hàng đang đứng trước áp lực phải vào cuộc để hỗ trợ ITD.
Các dự án lớn nhất của ITD bao gồm các hợp đồng với các cơ quan chính phủ Thái Lan để xây dựng những dự án hạ tầng như tuyến đường sắt cao tốc mới, đường cao tốc và xa lộ liên tỉnh. Trước đây, ITD là nhà thầu chính của sân bay quốc tế Suvarnabhumi và tuyến tàu điện ngầm đầu tiên của Thái Lan ở Bangkok.
ITD được thành lập vào thập năm 1950 sau khi hai doanh nhân, Chaijudh Karnasuta của Thái Lan và Giorgio Berlingieri của Ý hợp tác trục vớt 5 con tàu bị chìm trên sông Chao Phraya ở Bangkok.
Công việc kinh doanh của ITD chuyển giao cho gia đình Karnasuta kể từ khi ông Berlingieri qua đời vào đầu thập niên 1980.
Premchai Karnasuta và Nijaporn Charanachitta, hai người con của Chaijudh Karnasuta, đang lần lượt nắm giữ chức chủ tịch và phó chủ tịch của ITD. Premchai Karnasuta từng vướng vào nhiều vụ việc gây ồn ào. Ông bị kết án tù vào tháng 12-2021 vì tội săn trộm động vật hoang dã và được phóng thích vào tháng 10/2023.
Lê Linh
(KTSG Online /Theo Bloomberg, Khaosod)
