Covid – cơn đại dịch khủng khiếp, dai dẳng đã khiến rất nhiều người gần như thay đổi hoàn toàn lối sống và thói quen sinh hoạt. Những buổi tiệc tùng, tụ tập họp mặt cùng bạn bè được thay bằng khẩu hiệu “ai ở đâu hãy ở yên đấy” nhằm đảm bảo quy tắc 5K, hạn chế lây lan dịch bệnh.
Việc dành một khoảng thời gian dài ở trong nhà, khiến con người ta có mong muốn kết nối cũng như được cởi mở tích cực nhiều hơn, tuy nhiên, dịch bệnh vẫn còn tiếp diễn và có khả năng quay lại bất cứ khi nào trong khoảng thời gian tới, điều này cũng làm ta cảm thấy đề phòng và mong muốn được thoải mái an toàn trong phạm vi của chính mình.
Qua những biến động xã hội hai năm vừa qua, suy nghĩ “nhà nhỏ – vườn to” dần trở nên phổ biến trong lòng người dân đô thị. Nhu cầu tập trung vào việc tạo ra một khu vực hữu ích, bổ trợ nhiều công năng ở hầu hết mọi gia chủ chứng tỏ sức hút của việc kiến tạo không gian cảnh quan trong nội ngoại thất là rất lớn. Sẽ không khó khi dự đoán năm 2022 bắt đầu xuất hiện những làn sóng đầu của xu hướng “Chủ nghĩa hướng ngoại an toàn”.
Không đóng khung trong một quan điểm cứng nhắc – vườn cảnh chỉ đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ. Các khu vườn, với đủ quy mô và hình thức, chỉ cần thêm một vài tiện ích sẽ trở nên lý tưởng, và góp phần hỗ trợ quan trọng trong cuộc sống thường nhật cũng như tinh thần của bạn.
Tạo một “căn phòng” ngoài vườn
Mở rộng không gian sống, mang những thứ bên trong nhà ra để phục vụ nhu cầu sinh hoạt ngoài trời là xu hướng chưa bao giờ hạ nhiệt, và càng cần thiết hơn trong thời kỳ sống chung với đại dịch. Hãy để thiên nhiên bao bọc lấy “căn phòng” ngoài nhà, bằng việc sử dụng các vật liệu và đồ nội thất tự nhiên. Để tăng thời lượng sinh hoạt bên ngoài một cách thoải mái, hãy lắp đặt mái che, những pergola mềm mại với dây leo, và cây bóng mát của các cây lớn sẽ mang lại không gian hoàn hảo cho việc tụ tập gia đình, hoặc khi bạn cần nơi chốn để hít thở, thư giãn.
Một khu vườn hữu ích thì không chỉ được sử dụng ban ngày mà phải khai thác được bất kỳ thời gian nào. Lẽ dĩ nhiên đó, việc thắp sáng cho “căn phòng” ngoại thất này là điều không thể thiếu. Nên sử dụng đèn dẫn lối cho các đường dạo, lối đi; đèn trụ khi cần nguồn sáng lớn và các đèn hắt để tạo điểm nhấn; ta cũng có thể trang trí bằng các dây đèn led/đèn treo. Tùy mục đích sử dụng, mỗi loại đèn sẽ có một vai trò khác nhau, tuy nhiên chúng đều cùng mục đích thắp sáng khoảng sân, thổi hồn vào làm cho khu vườn trở nên lung linh, rực rỡ hơn.
Tạo một “khu vườn” ngay trong nhà
Trong cuộc sống hiện đại, không khó để bắt gặp hình thức trang trí ngoại thất trong nội thất, ta cũng dễ dàng bắt gặp một vài chậu cây được trang trí ở những góc chết trong nhà, một góc tiểu cảnh nhỏ ở chân cầu thang hay giếng trời. Người ta ở nhà nhiều hơn, và người ta cũng bắt đầu nghĩ đến những màu xanh riêng tư nhiều hơn. Việc bố trí cây xanh, và chăm sóc chúng mỗi ngày giúp người ta giải tỏa khỏi những năng lượng tiêu cực, bí bách, đồng thời, mang đến những góc “chill” mới trong nhà, tạo cảm hứng làm việc, cũng như thư giãn cơ thể.
Vườn trên mái, vườn ban công hay sân thượng cũng là một hình thức mang cây xanh vào nhà. Khi không gian sống của bạn không đủ lớn để có một khu vườn rộng rãi thì đây là hình thức tối ưu dành cho bạn. Việc trồng cây trên mái, ban công sẽ có chút hạn chế so với trồng trên đất thông thường, cần xử lý nhiều công đoạn phức tạp hơn như chống thấm, thoát nước, và cũng hạn chế hơn ít nhiều chủng loại cây trồng; tuy nhiên điều đó không ảnh hưởng đến sự kiêu hãnh của vườn, bởi sự xuất hiện của các loài thảo mộc, rau thủy canh, và hoa… vẫn có thể tích hợp và phát triển không kém gì so với trên mặt đất.
Hãy làm một bước đệm chuyển tiếp giữa không gian
Việc kết nối thêm khoảng không giữa trong nhà và ngoài vườn sẽ giúp mở rộng không gian và diện tích sống đáng kể. Sự kết nối uyển chuyển không phân định giữa trong – ngoài ngày càng được đánh giá cao trong thiết kế, vì vậy việc làm mềm các ranh giới chuyển tiếp giữa nội – ngoại thất là điều không thể thiếu. Phủ xanh hàng hiên, lối ra vào nhà – vườn đơn giản bằng các chậu hoa, bụi cây viền, có sự thay đổi màu sắc, hình dáng sao cho phù hợp với các loại cây có sẵn sẽ làm mềm đi rất nhiều khối kiến trúc bê tông đầy cứng nhắc. Những góc cửa sổ nhỏ cũng là nơi bạn không thể bỏ qua, chỉ cần đặt vài chậu cây be bé hay một khu vườn nho nhỏ “lấp ló rung rinh” nhiều màu sắc sẽ là một “dấu gạch nối không gian” tràn đầy sức sống giúp các góc nhìn bỗng trở nên ngọt ngào và thu hút hơn.
Thông thường ở những khu vực chuyển tiếp, góc chiếu sáng và cường độ ánh sáng sẽ có khác biệt lớn, không đa dạng như các khu vực khác; nắm được điều này bạn nên sử dụng các loại cây chịu bóng bán phần nếu trồng cố định, hoặc sử dụng chậu để tiện di chuyển ra vào khu vực có nắng hay bóng râm nếu bạn có ý định thay đổi da dạng các loại cây trồng.
Cũng đừng quên thắp sáng khu vực lối ra vào giữa nhà và vườn hay khu vực mái hiên giúp tạo một dòng chảy chuyển động nhẹ nhàng vào ban đêm. Màu sắc đèn cố định sẽ là trung gian hòa quyện giữa bên trong và bên ngoài, vừa đủ dịu nhẹ để chuyển đổi không gian, vừa đủ sáng để làm điểm nhấn khi nhìn từ vườn. Ngoài ra vào những mùa lễ hội, vài chiếc đèn lồng rực rỡ hay những dây treo led nhấp nháy chắc chắn là các món phụ kiện không thể thiếu cho khu vực này, đặc biệt là những ngày lễ tết!
Khu vườn luôn là một nơi an toàn cho tâm hồn mỗi khi ta cần nghỉ ngơi, đặc biệt trong thời điểm nhạy cảm của dịch bệnh và chuyển biến cơ cấu xã hội như hiện nay, việc thiết lập cho mình một khu vườn với công năng phù hợp cho bản thân, cũng như trao đổi với tự nhiên và nội tâm cá nhân bằng việc trồng, chăm sóc cây xanh, là một sự an toàn cho sức khỏe vật lý cũng như sức khỏe tinh thần vô cùng cần thiết. Nhà “nhỏ” vườn “to”, vừa đủ trú ngụ vừa đủ “hướng ngoại an toàn”, không chỉ là một trong những xu hướng của năm 2022 mà cả những giai đoạn sau đó nữa.
KTS Nguyễn Bảo Tiên Hoàng
(Tạp chí Kiến trúc & Đời sống – số 190)
