Quỹ Rockefeller giúp Cần Thơ chống chịu biến đổi khí hậu

Thành phố Cần Thơ phối hợp với Chương trình 100 thành phố có khả năng chống chịu do Quỹ Rockefeller tài trợ (100 Resilient Cities – Pioneered by The Rockefeller Foundation, hay còn gọi là 100RC), chính thức công bố Kế hoạch tăng cường khả năng chống chịu của thành phố Cần Thơ. Đây là kế hoạch chống chịu đô thị đầu tiên cho thành phố phát triển nhanh của đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

Cảnh ngập lụt tại trung tâm thành phố Cần Thơ trong mùa lũ lụt 2018. (Ảnh: Trung Chánh)

Phát biểu tại lễ công bố vào sáng ngày 19/6, PGS.TS Nguyễn Hiếu Trung, Chánh Văn phòng dự án, nhấn mạnh kế hoạch tăng cường khả năng chống chịu của thành phố Cần Thơ nhằm giải quyết các thách thức liên quan đến suy thoái môi trường, ngập lụt, biến đổi khí hậu, thất nghiệp và đô thị hóa không theo quy hoạch.

Trao đổi với TBKTSG Online, ông Đào Anh Dũng, Phó Chủ tịch thường trực UBND thành phố Cần Thơ cho biết Quỹ Rockefeller tài trợ cho 100 thành phố trên thế giới khoảng 100 triệu đô la Mỹ để thực hiện chương trình nói trên, trong đó có Cần Thơ. “Kế hoạch này được hoàn thành nhờ vào sự phối hợp tích cực từ hơn hai năm qua của các cơ quan ban ngành, các chuyên gia từ các viện, trường, doanh nghiệp và người dân Cần Thơ để có thể biến thành phố Cần Thơ thành một đô thị xanh, sạch, an toàn và thịnh vượng”, ông Dũng nói.

Theo bà Lauren Sorkin, Giám đốc khu vực châu Á-Thái Bình Dương của tổ chức 100 RC, Cần Thơ là thành phố phát triển nhanh và có vai trò dẫn đầu trong việc tăng cường khả năng chống chịu đô thị tại ĐBSCL. Kế hoạch tăng cường khả năng chống chịu của Cần Thơ cho thấy thành phố đã có những quan tâm sâu rộng đến các thách thức hiện tại và chuẩn bị những hành động ứng phó. Những hành động này có mối tương quan chặt chẽ với quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và quy hoạch tổng thể đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

“Điều này cho thấy quy hoạch dài hạn sẽ giúp Cần Thơ dung hòa những mục tiêu phát triển với hệ sinh thái ven sông dễ bị tổn thương trước các tác động của biến đổi khí hậu. Hôm nay chỉ là bước cuối cùng cho một sự khởi đầu mới. Chúng tôi hy vọng sự hợp tác liên ngành, lĩnh vực sẽ được tiếp tục khi thành phố triển khai các chương trình, dự án trong khuôn khổ Kế hoạch tăng cường khả năng chống chịu”, bà Lauren Sorkin nói.

Tại lễ công bố chương trình 100 RC tạo Cần Thơ sáng ngày 19/6/2019. (Ảnh: Huỳnh Kim)

Theo PGS.TS Nguyễn Hiếu Trung, kế hoạch tăng cường khả năng chống chịu của thành phố Cần Thơ với tầm nhìn thành phố ven sông xanh, bền vững, năng động, hội nhập, nơi người dân được sống an toàn, thịnh vượng, không ai bị bỏ lại phía sau, xoay quanh 4 lĩnh vực sau:

Về sức khỏe và phúc lợi, Cần Thơ sẽ đảm bảo đảm cho cư dân có thu nhập ổn định, sống trong môi trường sạch và an toàn trước các cú sốc và áp lực về kinh tế, xã hội, môi trường. Mục tiêu là cung cấp phúc lợi xã hội cho các hộ dễ bị tổn thương, thường là những gia đình không có đất ở đô thị hoặc những người phải tái định cư do các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng công cộng. Thành phố cũng sẽ tổ chức những khóa đào tạo, hướng dẫn xin việc, hỗ trợ tài chính phù hợp với nhu cầu của họ và của thị trường lao động.

Về hạ tầng và môi trường, Cần Thơ sẽ trở thành một thành phố ven sông xanh, bền vững, hiện đại, hiệu quả, linh hoạt và chống chịu với các tình huống cực đoan. Cần Thơ sẽ tìm cách hạn chế việc san lấp kênh rạch và tạo điều kiện phát triển không gian công cộng mới. Thành phố cũng sẽ triển khai những giải pháp mềm, như cơ sở hạ tầng xanh, để góp phần giảm ngập lụt, nắng nóng, tăng chất lượng nước bị suy giảm ở cấp cộng đồng và quy mô thành phố.

Về kinh tế và xã hội, Cần Thơ sẽ đa dạng hóa nền kinh tế bằng cách phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp và thích ứng tốt hơn trước các biến động thị trường. Cần Thơ là trung tâm kinh tế của khu vực ĐBSCL và đã đạt được tốc độ tăng trưởng trung bình 7% trong 5 năm liên tục. Nền tảng chính của nền kinh tế là sản xuất nông nghiệp, tuy nhiên, đây là giải pháp tình thế và dựa trên kết quả đầu ra chứ không được thông tin bởi những đánh giá chiến lược của nhu cầu thị trường. Thành phố đang từng bước tái cấu trúc lĩnh vực nông nghiệp theo hướng quy mô lớn, công nghệ cao, sản xuất giá trị lớn. Cần Thơ sẽ thử nghiệm những công nghệ mới, chia sẻ dữ liệu, và các diễn đàn công dân nhằm tăng cường kết nối giữa các nhân tố trong chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ.

Về chiến lược, chính sách và cơ chế phối hợp, Cần Thơ sẽ phát triển các chính sách và kế hoạch một cách hệ thống và tích hợp vì lâu nay các quy hoạch thường bị chồng chéo và đôi khi mâu thuẫn nhau. Cần Thơ hướng đến mục tiêu thực hiện Luật Quy hoạch mới, sắp xếp hợp lý các quy hoạch đa ngành. Thành phố đang tìm cách nâng cao năng lực cho các sở ban ngành nhằm triển khai các đánh giá, dự báo tình hướng, và quy hoạch đa ngành để giải quyết các cú sốc và áp lực.

Huỳnh Kim

(TBKTSG)