Pritzker 2017: Rafael Aranda, Carme Pigem và Ramon Vilalta (Tây Ban Nha)

Rafael Aranda, Carme Pigem và Ramon Vilalta đã trở thành chủ nhân giải thưởng kiến trúc Pritzker 2017. Kết quả vừa được công bố từ ngài Tom Pritzker – chủ tịch của Hyatt Foundation, nhà tài trợ cho giải thưởng danh giá nhất của giới kiến trúc.

Ba kiến trúc sư có nguồn gốc từ Olot, thuộc vùng Catalonia của Tây Ban Nha, đã làm việc cùng nhau kể từ khi thành lập công ty RCR Arquitectes, tại quê hương vào năm 1988. Các công trình của họ chứng tỏ sự cam kết với địa điểm và câu chuyện của nó, để tạo nên những không gian có thể “đàm thoại” với bối cảnh của chúng. Hài hòa vật liệu với tính trong suốt, Aranda, Pigem và Vilalta tìm kiếm các kết nối giữa nội và ngoại thất, tạo nên kiến trúc đầy cảm xúc và trải nghiệm.

Theo ban giám khảo, các kiến trúc sư đã đạt được một cái gì đó sâu sắc: Một phản ứng với nỗi lo sợ rằng toàn cầu hóa và xu hướng thiết kế toàn cầu sẽ dần diệt trừ giá trị địa phương, nghệ thuật và phong tục.

“Chúng ta đang sống trong một thế giới toàn cầu hóa mà chúng ta phải dựa vào ảnh hưởng quốc tế, thương mại, thảo luận, giao dịch, v.v. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều người lo sợ rằng, vì những ảnh hưởng quốc tế này, chúng ta sẽ mất giá trị địa phương của mình, nghệ thuật địa phương của mình, và phong tục tập quán của mình. Họ quan tâm và đôi khi sợ hãi,” ban giám khảo đã viết trong trích dẫn.

Lễ trao giải thưởng Pritzker năm nay sẽ diễn ra tại State Guest House, Akasaka Palace ở Tokyo, Nhật Bản vào ngày 20/5/2017.

9 ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ RCR ARQUITECTES

Những công trình của RCR Arquitectes chủ yếu tập trung ở vùng Catalonia (Tây Ban Nha), mặc dù những dự án gần đây của họ đã có mặt tại Pháp & Bỉ – công ty đã tạo một chỗ đứng vững chắc tại vùng Đông Bắc Tây Ban Nha và lập nên một “giáo phái” của riêng mình trong cộng đồng học thuật thế giới.

9 điều cần biết dưới đây sẽ cung cấp một cái nhìn rõ nét hơn về chủ nhân mới của giải thưởng Pritzker 2017:

1. RCR Arquitectes được thành lập vào năm 1988 tại Olot, Catalonia, Tây Ban Nha:
Ngay sau khi tốt nghiệp từ trường Escola Tècnica Superior d’Arquitectura del Vallès (ETSAV), Rafael Aranda, Carme Pigem và Ramon Vilalta đã quay trở về quê nhà ở Olot – ngày nay có dân số 34,000 người – để thành lập công ty. Thành phố này nổi tiếng với phong cảnh tuyệt đẹp, được bao bọc bởi 4 ngọn núi lửa trong Công viên tự nhiên Garrotxa. Chính sự gần gũi với thiên nhiên này đã ảnh hưởng lớn đến sự nhạy cảm trong thiết kế của RCR Arquitectes.

2. Thành công đầu tiên của bộ 3 này là chiến thắng trong cuộc thi thiết kế Ngọn Hải Đăng Punta Aldea năm 1989:
Trong thiết kế của mình cho ngọn hải đăng, RCR Arquitectes đã cố gắng suy nghĩ lại về cách sắp đặt của tòa nhà: Carmen Pigem từng giải thích với kiến trúc sư sử học William JR Curtis rằng: một ngọn hải đăng “không nhất thiết phải là một tòa tháp mà có thể là ánh sáng ở một độ cao nhất định”. Và kết quả cho ra đời một thiết kế khác xa so với những gì mà chúng ta thường hay nghĩ đến về một ngọn hải đăng.

3. RCR Arquitectes đã từng nhận được rất nhiều giải thưởng danh giá:
RCR Arquitectes đã từng nhận giải thưởng quốc gia năm 2005 được cấp bởi chính phủ Catalonia vì những đóng góp cho Văn hóa Kiến trúc; Giải thưởng Pháp “Chevalier de l’Ordre des Arts et des Lettres” năm 2008 & 2014; và Huy chương Vàng trao tặng bởi Học viện Pháp.
Họ cũng là những nghiên cứu sinh danh dự của Học viện Kiến trúc Mỹ (2010), & Nghiên cứu sinh quốc tế của Học viện Kiến trúc Hoàng gia Anh (2012).

4. Bộ 3 đã từng từ chối lời đề nghị hấp dẫn với khoản hoa hồng lớn:
Phát biểu tại một sự kiện tại CH Séc, Carme Pigem đã giải thích tại sao công ty lại từ chối lời đề nghị thiết kế một khu phức hợp 300 căn hộ – dựa trên lời khuyên từ một vị giáo sư:
“Bạn phải từ chối lời đề nghị từ khách hàng lớn đầu tiên. Khi bắt đầu làm một kiến trúc sư, bạn sẽ nhận được những lời đề nghị về một dự án khổng lồ ở những khu vực hấp dẫn, hãy từ chối chúng. Đó là một cái bẫy. Rất nhiều kiến trúc sư tài năng đã dành nhiều năm đầu trong sự nghiệp của họ để theo đuổi một điều hão huyền. Kết quả là năng lượng bị lãng phí, trong khi bạn có thể đầu tư vào những dự án nhỏ nhưng có ý nghĩa hơn.”

5. Studio riêng của công ty được chuyển đổi sử dụng từ một xưởng đúc đầu thế kỷ 20:
Phòng thí nghiệm Barberi được cải tạo bởi các kiến trúc sư từ năm 2005 đến năm 2008. Các cải tạo này vẫn thể hiện được những thành phần mang cấu trúc công nghiệp ban đầu, bên cạnh những phòng chức năng khác như văn phòng cho đội ngũ sáng lập, không gian làm việc cho nhân viên công ty, và một không gian riêng biệt độc đáo mà thiết kế của nó được mô tả “giống như một phòng trà … bao quanh bởi những bức tường ảm đạm của tàn tích.”

6. Aranda, Pigem, và Vilalta đã thành lập 2 tổ chức khác để phối hợp hoạt động cùng với công ty của họ cho các mục tiêu kiến trúc xa hơn:
Năm 2008, bộ ba sáng lập RCR Lab A, một “phòng thí nghiệm kiến trúc mở” được thiết kế để cung cấp “không gian phát triển nghiên cứu và sáng tạo.”
Sau đó, vào năm 2013, họ thành lập RCR Bunka Foundation, nhằm mục đích “kích thích đánh giá của xã hội về kiến trúc & cảnh quan nói riêng cũng như nghệ thuật & văn hóa nói chung” thông qua các buổi triển lãm và sự kiện.

7. Mặc dù được ca ngợi về kiến trúc tại địa phương nhưng ảnh hưởng RCR Arquitectes là “toàn cầu”:
Một số trong những ảnh hưởng được trích dẫn là Alvar Aalto, Richard Serra, Pierre Soulages, và kiến trúc Nhật Bản, đặc biệt là SANAA.

8. Chủ đề chính trong các thiết kế của RCR Arquitectes là sự kết nối giữa không gian bên trong & bên ngoài, thừa nhận chuyển động của thời gian, của cấu trúc & tính trọng yếu, đồng thời phi vật chất hóa không gian của họ:
Theo Josep Maria Montaner, RCR Arquitectes là “Bậc thầy trong việc tạo ra các không gian bên trong & bên ngoài, tới mức kiên trì tiếp tục xu hướng đó trong kiến trúc hiện đại, phá vỡ ranh giới giữa nội thất và ngoại thất. Họ đã rèn dũa hoàn hảo kỹ năng tạo ra các màng lọc mà đồng thời không theo lối mòn của tính hai mặt bên trong và bên ngoài thường thấy”.

9. Một trong những vật liệu thường sử dụng của RCR Arquitectes là Thép Cor-ten:
Thép cor-ten, hay còn được gọi đơn giản là thép gỉ tái chế, được sử dụng trong một số dự án nổi bật nhất của RCR Arquitectes như: nhà máy rượu Bell-Lloc, Bảo tàng Soulages, và Nhà hát La Lia.
Việc chọn lựa vật liệu này dường như có liên quan đến ý đồ của RCR Arquitectes trong việc thể hiện thời gian. “Đối với RCR, thép là một loại vật liệu công nghiệp hiện đại, nhưng nó cũng thể hiện được tính cổ xưa, đó là quá trình biến đổi do tác động của thời tiết theo thời gian” – William JR Curtis nói.

(TOTO Information Center dịch từ ArchDaily)