Cần có cơ chế đặc biệt trong công khai dự án thế chấp

Nhiều ý kiến cho rằng cần phải có cơ chế đặc biệt với sự phối hợp của nhiều sở, ngành liên quan trong việc công khai các dự án bất động sản (BĐS) thế chấp ngân hàng để đảm bảo thông tin đầy đủ và chính xác nhất. 

Tại hội thảo “Thế chấp dự án: Bình thường và bất thường” do báo Pháp Luật TPHCM tổ chức ngày 2/8, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TPHCM, cho rằng việc công bố các dự án thế chấp vừa qua còn nhiều bất cập. Thứ nhất, cần thận trọng trong công bố thông tin cá nhân thế chấp căn hộ vì có thể vi phạm Luật Dân sự. Hơn nữa, việc cập nhật thông tin thế chấp và giải chấp chưa được cập nhật theo thời gian thực.  

Cần có sự phối hợp của các sở, ngành liên quan trong công khai thông tin dự án BĐS tới người tiêu dùng. (Ảnh: Thành Hoa) 

Cũng theo ông Châu, trong số hơn 500 dự án đang triển khai tại TPHCM mà chỉ có 77 dự án được công bố là chưa đầy đủ, vì nhiều doanh nghiệp chưa có giấy chứng nhận đủ điều kiện huy động vốn của Sở Xây dựng nhưng vẫn huy động vốn và thế chấp dự án. 

Đặc biệt, đang có khoảng hở rất lớn, khó kiểm soát là thế chấp quyền tài sản. Hiện việc thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất và tài sản hình thành trong tương lai thuộc quyền quản lý của Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), nhưng những dự án thế chấp quyền tài sản thì lại do Sở Tư pháp quản lý. Do vậy, cần có sự phối hợp chặt chẽ của ba sở (Sở TN&MT, Sở Xây dựng, Sở Tư pháp) trong giám sát thế chấp quyền tài sản.

Ông Lê Hùng Mạnh thuộc Công ty Gia Hòa nêu quan điểm, trong các lần công bố tiếp theo, cần phải làm rõ cả mục đích thế chấp vì nhiều doanh nghiệp thế chấp dự án để được ngân hàng bảo lãnh việc bán nhà trong tương lai chứ không vay vốn tại ngân hàng.

Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai TPHCM (Sở TN&MT TPHCM) Phạm Ngọc Liên thừa nhận, lần công khai các dự án thế chấp vừa qua còn nhiều thiếu sót, gây nhiều bức xúc cho doanh nghiệp và tâm lý hoang mang cho người dân. Tuy nhiên, qua lần công bố này, Sở TN&MT đã hiểu hơn các diễn tiến, yêu cầu cụ thể trong việc công bố thông tin dự án. Đồng thời, cũng thấy được những bất cập trong quy định của nhà nước về quản lý việc đăng ký giao dịch bảo đảm, thực hiện thủ tục bán nhà đối với các dự án phát triển nhà ở, hay việc cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà.

Ông Liên cho hay, ngoài việc thế chấp, các sai phạm của chủ đầu tư như xây dựng vượt tầng, xây dựng sai phép, sai thiết kế, sử dụng sai công năng, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính hoặc sai phạm dân sự của chủ đầu tư cũng có thể gây trở ngại tới việc cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà. Những thông tin này cần được công khai tới người dân để đảm bảo minh bạch thị trường.

“Cần phải có sự góp sức của nhiều ngành, trong đó một ngành đứng ra làm nhạc trưởng, chỉ đạo điều hành việc công khai thông tin chứ một mình Văn phòng Đăng ký đất đai không thể kiểm soát hết được”, ông Liên nói.

Bà Dương Thị Thanh Lan, đại diện Sở Tư pháp TPHCM, cũng đồng quan điểm với ý kiến trên. Bà Lan cho rằng, cần có cơ chế trong việc công khai thông tin về dự án BĐS, trong đó phải thống nhất về tiêu chí công khai, trách nhiệm cập nhật và quản lý thông tin công khai.

Bà Vũ Thị Khuyên thuộc Sở Xây dựng TPHCM thì cho rằng, doanh nghiệp BĐS cũng phải tham gia vào quá trình minh bạch hóa thị trường bằng cách cập nhật thông tin về diễn tiến xây dựng, thế chấp dự án cho khách hàng trên website hoặc khi thực hiện giao dịch; thậm chí, phải công khai cả mục đích thế chấp của dự án để khách hàng nắm rõ.

“Trách nhiệm của doanh nghiệp trong công khai thông tin đã đúng và đầy đủ hay chưa?”, bà Khuyên đặt vấn đề. 

Ông Phạm Ngọc Liên cho biết, ngay trong tuần này Sở TN&MT sẽ tiếp tục cập nhật thông tin về các dự án thế chấp ngân hàng, công khai những doanh nghiệp rút bớt tài sản thế chấp hoặc xóa thế chấp. Sở cũng sẽ cân nhắc việc ẩn danh thông tin cá nhân, chỉ nêu mã số căn hộ thế chấp; chỉ những ai có nhu cầu tìm hiểu thông tin cá nhân thế chấp căn hộ thì có thể đến Văn phòng Đăng ký đất đai để được cung cấp.

Cao Ban 
(TBKTSG)